Dertien jaar geleden haalde Dik Wessels ‘zijn’ VolkerWessels van de beurs. Voor zevenhonderd miljoen euro. In mei van dit jaar bracht hij het bedrijf opnieuw naar de beurs, tegen een waardering van bijna 2 miljard euro.
Een half jaar later is de Twentse ondernemer overleden op 71-jarige leeftijd. Hoe Wessels altijd de dans ontsprong, en ook nog veel creëerde.
Twintig keer overtekend was de beursgang van World Online op 17 maart 2000. De introductiekoers van 43 euro per aandeel waardeerde Nederlands eerste internetprovider op 12 miljard euro. Luttele weken later was daar nog 5 miljard euro van over.
Oorzaak: al snel na de beursintroductie was bekend geworden dat Nina Brink, de oprichter en topvrouw van World Online, al in december 1999 de meeste van haar eigen aandelen onderhands had verkocht. Voor een veel lager bedrag van ongeveer een zevende van de introductiekoers.
Tot de kopers van de aandelen van Brink vóór de beursgang behoorde Dik Wessels, die vervolgens kon profiteren van de extreme beurswaardering van World Online bij de beursgang in maart 2000.
Wessels, een selfmade bouwondernemer uit het Overijsselse dorp Rijssen begon in 1960, pas veertien jaar oud, in de aannemerij van zijn vader Arend. Drie werknemers telde dat toen: pa, en twee metselaars. Eén metselaar te veel, concludeerde Dik al na een paar dagen.
De opzichter op zijn eerste bouwproject ging woedend verhaal halen bij Wessels senior. “Wie is hier de baas? Hij of ik?!”
“Jij bent de baas”, luidde het antwoord. “Maar wat Dik zegt, moet gebeuren.”
'Mijn vader vond dat stelen'
Dertig jaar later, in 1989, had Dik het bedrijf uitgebouwd tot dertienhonderd werknemers en een omzet van 345 miljoen gulden. In de beginperiode van het bedrijf bleef de BV Wessels, als één van de zeer weinige Nederlandse aannemers, buiten de bond van bouwbedrijven. Die vormde namelijk een prijskartel. De streng gereformeerde Wessels senior vond dat verwerpelijk.
“Mijn vader vond dat stelen”, vertelde Dik eind oktober 2015 in een van zijn schaarse interviews aan het FD.
Zoonlief was minder principieel. Onder zijn leiding trad de BV Wessels alsnog toe tot de bond van bouwbedrijven. “Als geen enkele aannemer met je wil praten, dan houd je dat niet vol.”
Fusieopbrengst naar investeringsvehikel Reggeborgh
In 1990 fuseerde hij met het beursgenoteerde IBB-Kondor tot Kondor Wessels. Het was een typische reverse take-over: aannemerij Wessels was drie keer zo groot als zijn Leidse partner. De familie Wessels kreeg 85 procent van de aandelen in de nieuwe combinatie en verkocht vrijwel meteen meer dan de helft van dat pakket.
Goed voor de eerste tientallen miljoenen aan vermogen, waarmee Reggeborgh Beheer werd gefinancierd, het privé investeringsvehikel van Dik Wessels. Zeven jaar later volgde de tweede fusie, met bouwconcern Volker Stevin. Weer maakte de familie een deel van zijn belang meteen te gelde en hevelde de opbrengst over naar Reggeborgh Beheer.
In datzelfde jaar 1997 liet Dik zich door zijn schoonzoon Henry Holterman overhalen om een paar miljoen (gulden) in World Online te investeren, aldus een reconstructie van Mathijs Smit in FEM Business. Tijdens de beursgang verkocht hij alles, inclusief Brinks aandelen die hij op de valreep had bijgekocht.
World Online maakte Dik Wessels miljardair - en omstreden
De transactie met World Online maakte hem in één klap tot miljardair - eind 2017 figureerde Wessels op plaats drie van de Quote 500 met een geschat vermogen van 4 miljard euro.
Wat voor Wessels uitdraaide op een mooie deal, werd door particuliere beleggers ervaren als grootschalige belazerij door Nina Brink en ABN Amro, de bank die World Online naar de beurs had gebracht.
Het grootste beursdebacle uit de Nederlandse geschiedenis zou nog negen jaar dooretteren in rechtszaken van boze, want zwaar gedupeerde beleggers - totdat de Hoge Raad in 2009 eindelijk het finale oordeel velde over World Online. Van de zeven verdampte miljarden euro's werd na al die tijd niet meer dan 110 miljoen euro aan schadevergoedingen uitgekeerd, zo werd in 2012 duidelijk - slechts een beperkt deel van de beleggers kreeg compensatie.
Wessels bleef buiten schot. Net als tijdens de bouwfraude uit het eind van de jaren negentig, toen talloze grote en kleine Nederlandse bouwbedrijven werden afgerekend op de verboden onderlinge prijsafspraken waarmee zij hun klanten ontelbare miljoenen te veel hadden laten betalen.
Ook VolkerWessels werd veroordeeld tot hoge boetes, en topmanagers van het bedrijf moesten in het openbaar getuigen over de praktijken van het bouwkartel. Op Dik Wessels na dan.
Gesneefde bouwondernemers - Wesssels blijft schoon
Wessels doet decennialang zaken met omstreden bouwondernemers als Willem Endstra, Jan van Vlijmen, Bertus Lüske en Roger Lips. Maar waar zij worden vermoord, failliet verklaard of veroordeeld tot lange gevangenisstraffen, ontspringt Wessels de dans.
Sterker nog: in het FD-interview van oktober 2015 houdt Wessels vol dat hem, één van de grootste ondernemers van Nederland in de bouw, een sector die tiert van de corruptie, nog nooit één oneerbaar voorstel is gedaan. “Sini kan getuigen dat de vraag zelfs nooit aan mij gesteld is.”
Sini Wijnen is zijn onafscheidelijke secretaresse, al sinds 1975. Waar Dik Wessels ook gaat of staat, welk document hij ook ondertekent, altijd en overal is Sini getuige.
“Waarschijnlijk waagden ze het niet omdat wij altijd met z’n tweeën waren”, zegt Sini er zelf over. “Ik reed altijd mee en deed het verslagwerk. Ze kregen nooit de kans.”
In zee met 'krottenkoning'
Moeite met omstreden zakenrelaties heeft Wessels in ieder geval nooit gehad. Neem het geval Ronnie van de Putte. ‘Krottenkoning’ luidt de bijnaam van deze allerwegen gehate bouwer en ontwikkelaar.
Hij koopt percelen en panden op en laat die vervolgens jarenlang aan hun lot over, om zo toenemend wanhopige gemeenten te dwingen tot lucratieve deals. Op het laatst wilde geen bank of bouwer nog met Van de Putte samenwerken. Totdat hij in juli 2015 een nieuwe financier vond: investeringsmaatschappij Reggeborgh van Dik Wessels.
Wat zou vader Arend daarvan vinden?
Vermoedelijk zou de waardering overheersen bij Wessels senior. Niet alleen omdat zijn zoon als een van de zeer weinige grote Nederlandse bouwers nooit in aanvaring is gekomen met de FIOD, de faillissementscurator of de strafrechter. Ook om wat hij heeft gecreëerd.
Goede manager, echte ondernemer
“VolkerWessels is niet de mist ingegaan met de crisis in de bouw of met verkeerde calculaties zoals veel van de concurrenten”, noteerde Peter de Waard eerder dit jaar in de Volkskrant. Voor een Nederlands bouwconcern is het bovengemiddeld solide. En Dik was niet alleen een heel goede manager. Hij was ook een echte ondernemer, die grote risico’s durfde te nemen.
Neem zijn investeringen in netwerken van glasvezelkabels. Via zijn dochterondernemingen Reggefiber en Eurofiber. Met Reggeborgh Beheer als grootaandeelhouder. Niet VolkerWessels.
Reggefiber verkocht hij in fasen aan KPN. Voor zeshonderd miljoen euro. Eurofiber aan Britse en Franse investeerders. Voor nog eens 560 miljoen euro.
'De bouw is conservatief'
Een ander staaltje van Wessels is de doorontwikkeling van de prefab-woning. In 2011 kreeg hij hierover een nieuw idee: gestandaardiseerde onderdelen die je op industriële schaal in een fabriek kunt maken en waarmee je op locatie in één dag een huis kunt bouwen.
Drie jaar later werd het eerste prefab-huis neergezet. Inmiddels staan er een paar honderd, vooral in het oosten des lands, in dorpen als Ede en Holten, waar Dik Wessels zelf woonde.
Ze zijn 10 procent goedkoper dan traditionele nieuwbouwwoningen van vergelijkbare omvang, en bovendien energieneutraal, want voorzien van zonnepanelen en warmtepomp. Toch liepen ze voor Dik nog lang niet hard genoeg. “De bouw is conservatief”, bromde hij tegen dagblad Trouw. “Echte vernieuwing zie je zelden.”
Tachtig procent van de onderdelen voor deze prefab-huizen liet hij maken in eigen beheer. Bij VolkerWessels, dat ook het onderhoud verzorgt. Maar slechts vijftig van de 250 prefab-woningen die ten tijde van het Trouw-artikel van een dik jaar geleden waren gebouwd, waren verkocht aan de bewoners. De overige tweehonderd waren van VolkerWessels teruggekocht. Door Reggeborgh Beheer, die ze weer doorverhuurt.
Zo kon Dik Wessels dan ook wel weer zijn. Als hij zelf echt heilig geloofde in iets nieuws, was hij bereid ervoor jaren forse bedragen aan eigen geld in te steken. Ook al hield hij altijd twijfels.